NTT DATA Business Solutions
Oktay Sıtkı Şık | Eylül 13, 2018

SAP FS-PER Çözümü ile Etkin Karlılık Analizi ve Raporlama

SAP’ nin son yıllarda yeni ürünler satın alma/çıkarma ve mevcut ürünlerin geliştirilmesiyle birlikte önemli yatırımlar yaptığı alanlardan bir tanesi karlılık analizi ve raporlaması ile ilgili süreçler olmuştur. Bunun en önemli nedenleri arasında, hem müşteri kaynaklı ihtiyaçların SAP ERP COPA modülü üzerinden direkt olarak istenilen seviyede karşılanamamasını hem de sistemsel iyileştirmelerin artık zorunluluk haline gelmesini gösterebiliriz. Bu noktada SAP teknik iyileştirmeleri R/3 versiyonlarında yavaş yavaş gerçekleştirirken, HANA ile birlikte; karlılık analizi yapısındaki yaklaşımını değiştirmesi(Account-Based COPA yapısının ön plana çıkması), Fiori uygulamaları ve Analysis for Excel ile etkileşimli raporlama araçlarını zenginleştirmesi ve teknik değişiklikler ile ciddi yenilikler sunmuştur. Gerçekleştirilen bu iyileştirme ve yeniliklerle birlikte COPA tarafında işlem çalışma sürelerinde ciddi bir azalma gözlemlenirken, Fiori ve Analysis for Excel uygulamaları ile hem direkt son kullanıcı özelinde esnek ve dinamik raporlama imkanı sağlaması hem de grafiksel raporlamayı desteklemesi ile raporlama ihtiyaçlarına cevap vermiştir. Bunun yanı sıra Account-Based COPA yapısı ile birlikte tüm COPA verilerinin direkt muhasebe belgelerinden devralınmasıyla, FI-COPA arasındaki tutarsızlığı da ortadan kaldırarak kullanıcıların dönem sonlarında FI-COPA denkliğini sağlamak için verdiği ekstra eforlara son vermiştir.

COPA tarafında gerçekleştirilen tüm bu iyileştirme ve yeniliklere rağmen yeni COPA yapısı da bazı ihtiyaçları halen karşılayamamaktadır. Bunlardan başlıcaları;

  • Big data olan sistemlerde dağıtım devrelerinin uzun süreli çalışması,
  • Farklı dağıtım varyasyonlarını desteklememesi,
  • Dağıtım işleminin gerçekleştirileceği boyut(karakteristik) seviyesine paralel olarak veritabanında o detayda kayıt oluşturması,
  • What-if analiz ve simülasyonlarını desteklememesi

SAP tam da bu noktada hem tüm müşteri ihtiyaçlarını karşılayacak hem de teknik sorunları ortadan kaldıracak yeni bir ürünü pazara sundu: FS-PER(Performance Management for Financial Services)

İlk aşamada daha çok banka ve sigortacılık sektörüne özel bir çözüm olarak sunulan bu ürün bugünlerde diğer sektörlere de hizmet verecek ve konumlandırılacak şekilde güncellenmiş durumda.

FS-PER temel anlamda dağıtım işlemlerinin yüksek performans ile gerçekleştirildiği, farklı what-if simülasyon ve analizlerine olanak sağlayan, esnek ve grafiksel raporlamayı destekleyen ve kullanıcılar tarafından da modellemenin gerçekleştirilebileceği bir platform olarak karşımıza çıkmaktadır.

FS-PER’in bugünlerde key account’lar tarafından büyük bir rağbet görmesindeki başlıca sebepler;

  • Big data’nın yüksek performans ile çok kısa sürede işlenebilmesi. Örneğin; küçük kapasiteli bir Hana sunucusu üzerinde bankacılık sektörüne özel 26 milyon finansal veri için 76 saniyede fon transfer maliyeti sonuçları elde edilmiştir.
  • On-the-fly SQL yapısı ile (Data replikasyonu yapmadan eş zamanlı) direkt veri tabanı üzerinden veri okuması,
  • Diğer veri tabanları(Oracle, IBM, MSQL Server, Teradata vb.) ile de çalışabilir olması,
  • Esnek ve kullanışlı what-if simülasyon ve analiz yapısı olması,
  • Türetme, konsolidasyon ve farklı hesaplama fonksiyonları ile zenginleştirilmiş veri (Enrich data) elde edilmesi,
  • FS-PER’de elde edilen sonuçların kaynak veri tabanlarına transfer edilmesi. Hana tabloları, SAP BW InfoCubes veya DataStore nesneleri gibi.
  • Esnek ve grafiksel raporlama sağlaması,
  • Web tabanlı ve kullanıcı dostu bir ara yüzü olması,
  • Rol ve aktivite bazlı fonksiyon yapısının olması,
  • Basit konfigürasyonlar ile iş birimi kullanıcıları tarafından sahiplenecek bir uygulama olması.

 

FS-PER temel olarak 3 ana fonksiyonu bünyesinde bulundurmaktadır.

  • Business Data Aggregator
  • Finance and Risk Calculation Engine
  • Simulation Application

 

 

Business Data Aggregator: FS-PER ile ve kaynak veri tabanı arasında bağlantıyı kuran yapıdır. Business data aggregator fonksiyonun on-the-fly veri okuma yapısı sayesinde milyonlarca satır veri, saniyeler içinde data replikasyonu olmadan FS-PER ara yüzüne aktarılmaktadır. FS-PER bu noktada SAP HANA haricinde Oracle, IBM, MSQL Server vb. diğer veri tabanları ile direkt bağlantı kurabilmektedir.

 

 

Finance and Risk Calculation Engine: Dağıtım, türetme, hesaplama vb. işlemlerin yürütüldüğü ve zenginleştirilmiş verinin (enrich data) elde edildiği fonksiyon yapısıdır. Direkt HANA veritabanı üzerinde koşması ve SQL Script yapısı ile çalışması nedeniyle çok büyük hacimli veriler çok kısa sürelerde işlenmektedir. FS-PER üzerinde farklı dağıtım ve hesaplama senaryolarını yürütebileceğiniz önceden tanımlanmış ve direkt kullanabileceğiniz birçok fonksiyon yer almaktadır. Bunun yanı sıra istediğiniz gibi yeni hesaplama fonksiyonları da oluşturabilirsiniz. Bu noktada ihtiyacınıza yönelik olarak dağıtım ve hesaplama fonksiyonları içerisinde basit SQL kodları yazma imkanı da sunmaktadır.

Her bir hesaplama fonksiyonunda elde ettiğiniz output verilerini farklı bir hesaplama fonksiyonunda input verisi olarak kullanabilmektesiniz. Ayrıca elde ettiğiniz output verilerini kaynak sisteme de gönderebilirsiniz. Kaynak sistemin SAP olduğunu düşünürsek eğer FS-PER sisteminde yaptığınız dağıtım işlemlerine ait sonuçları direkt SAP sistemine transfer (FI belgesi ile) edebilirsiniz.

Bildiğiniz gibi SAP COPA yapısı altında dağıtım işlemleri, boyutlara (karakteristiklere) hiyerarşik olarak ve tek bir dağıtım anahtarı mantığı ile yapılabilmektedir. Örneğin; masraf yeri üzerinde oluşan bir faaliyet giderini karlılık analizinde direkt ürün boyutuna dağıtıyorsanız burada tek bir dağıtım anahtarı (brüt satış, net satış, satış miktarı vb.) kullanabilirsiniz. Ayrıca dağıtım yapacağınız veriler SAP’de oluşan fiili veriler üzerinden olacaktır. FS-PER’de ise aynı gideri farklı modeller aracılığıyla birden fazla dağıtım varyasyonu ile gerçekleştirebilirsiniz. Aynı zamanda isterseniz direkt fiili veriler üzerinden işlem yapabileceğiniz gibi isterseniz fiili verileri manipüle ettiğiniz veriler üzerinden de gerçekleştirebilirsiniz. Özellikle holding yapılarında karşılaştığımız ve klasik COPA yapısında gerçekleştiremediğimiz hem solo hem de konsolide edilmiş verilere göre dağıtım kurgusu FS-PER yapısında kolaylıkla uygulanabilecek bir işlem olarak karşımıza çıkmaktadır.

Simulation Application: What-if simülasyon ve analizlerininin yapılmasına olanak sağlayan fonksiyon yapısıdır. Bu noktada iş birimi kullanıcılarına Calculation Engine yapısında kurgulanan input, output ve run verilerini direkt olarak kullanma imkanı sağladığı gibi bu verilerin istenildiği gibi değiştirilerek farklı simülasyon işlemlerinin yapılmasına olanak sağlamaktadır. Her fonksiyon ayrıca built-in yapısı sayesinde sonuçların kaynağa kadar izlenebilmesini sağlamaktadır. Bu sayede elde edilen sonuçlar kalem bazında detayına kadar incelenebilmektedir.

Simulation Application fonksiyonu ile COPA tarafında sıkça karşılaştığımız farklı kur oranlarına göre eş zamanlı karlılık analizi, gider ya da gelir kalemlerinin belirli oranlarda/kriterlerde artış ya da azalmasına göre P&L raporlaması ya da ürün satış portföyünün farklılaştırılmasına göre karlılık sonuçları nasıl olur gibi ihtiyaçlar rahatlıkla karşılanabilir durumda. Bu noktada FS-PER’in simülasyon yapısı hayal gücünüze göre şekillenecek bir platform olarak düşünebilirsiniz.

FS-PER platformunda input-output-run verileri için rapor fonksiyonları ile direkt münferit kalem ya da özet raporlamasını gerçekleştirebilirsiniz. Bu raporlar aynı zamanda grafiksel raporlama ile de desteklenmektedir. İhtiyaç duyulması halinde ise S/4 HANA Analytics, Analysis for Office, SAP Design Studio ve SAP Lumira ürünleri ile de entegre çalışabilmektedir.

Sonuç olarak SAP müşterilerine FS-PER ile güçlü bir performans yönetim modeli konumlandırmış durumda.

NTT DATA Business Solutions Türkiye olarak yaptığımız Ar-Ge ve PoC çalışmaları neticesinde FS-PER’in, COPA modülünün eksik kaldığı süreçleri tamamlayıcı  ve müşterilerimizin bu alandaki ihtiyaçlarını karşılayabilen bir ürün olduğunu deneyimledik. Bunun yanı sıra genel gider muhasebesi ve ürün maliyetlendirme muhasebesi süreçlerinde de farklı modellemeler ile what-if simülasyon ve analizlerine olanak sağlayacak bir ürün. Bu noktada FS-PER’i, sadece karlılık analizi süreçleri için değil daha geniş kapsamda kullanılabilecek bir ürün olarak değerlendirebiliriz.

 

Not: En son yayımlanan “FS-PER 3.0” versiyonun stand alone olarak kurulması durumunda minimum sistem gereksinimleri aşağıdaki gibidir:

  1. SAP HANA 1.0 SPS12
  2. SAP NetWeaver 7.5

“FS-PER 3.0” versiyonun direkt S/4 HANA sistemi üzerine kurulması durumunda ise minimum S/4 HANA versiyonu aşağıdaki gibi olmalıdır.

  • S/4HANA 1709 FPS01

 

Çözüm ile ilgili detaylı bilgi için bize  [email protected] adresinden ulaşabilirsiniz.