Hibrit bulut, genel bulut ile kurum-içi kurulum veya özel bulut gibi farklı türlerin avantajlarını bir araya getiren, talebe yönelik bir bulut kombinasyonudur.
Hibrit Bulut Nedir?
Hibrit bulut kavramı, şirketin gerekliliklerine bağlı olarak değişebilir ama işleyişin en temelinde elbette uygulamaların ve hizmetlerin sorunsuz bir şekilde entegre edilmesi yer alır. Böylesine çevik bir altyapı, belirgin rekabet avantajı sağlarken potansiyel tasarrufları da ortaya çıkarır. Pek çok şirket için hibrit bulut, aşamalı olarak bir bulut stratejisi benimseme yolunda ideal bir geçiş çözümüdür.
Hibrit Bulutun Genel Yapısı
Genel olarak, hibrit bulut mimarisi “geleneksel” bir veri merkezinde bulunan mevcut bir özel buluttan, bir veya daha fazla genel buluttan ve bir Yönetilen Hizmet Sağlayıcısı tarafından işletilen bir veya daha fazla harici buluttan oluşur. Yumuşak bir geçişin, birlikte işlerliğin ve tek biçimli idarenin sağlanabilmesi için, farklı bulutlar arasındaki entegrasyonun olabildiğince sorunsuz bir şekilde kurulması şarttır.
Farklı IT hizmetlerinin model içinde alacakları yer tamamen şirket özelinde belirlenir:
- Örneğin, bir şirket bütün hassas bilgilerin kurum içinde kalmasına ve yalnızca kritik olmayanların bulut sunucularında depolanmasına karar verebilir.
- Bir diğer olasılık da veri depolamasının tamamını şirket içinde bırakmak ve yalnızca harici bir bulutun bilgi işlem gücünden faydalanmaktır.
- Bazen de bir şirket için en doğru olan yol bunun tam tersidir: bilgi işlem gücü kurum içinde sağlanırken bütün veriler bulutta depolanır.
Yalnızca bu üç seçenek bile bir hibrit bulut kavramının ne kadar esnek olacağına dair fikir verebilir.
Genel bulut: Avantajları ve Dezavantajları
Genel bulut olarak anılan bulut türünde, şirketler genel erişime açık bir veri merkezinin belli kısımlarını ve hizmetlerini kullanırlar. IT uygulamaları harici bir sağlayıcıdan kiralanır ve çalışanlar uygulamalara ve/veya hizmetlere bir ön uç ekran (grafik kullanıcı arayüzü) veya internet tarayıcısı kullanarak ya da API üzerinden erişirler.
Kullanılabilecek hizmetler arasında bilgi işlem gücü, depolama alanı, ağ kapasiteleri ve yönlendiriciler, anahtarlar veya güvenlik duvarları gibi donanımlar yer alır (Hizmet olarak Altyapı- Infrastructure as a Service, IaaS). Web uygulamaları için geliştirme ortamları oluşturulabilir (Hizmet olarak Platform-Platform as a Service, PaaS) ve tarayıcı tabanlı yazılım erişimi verilebilir (Hizmet olarak Yazılım-Software as a Service, SaaS). Tanınmış genel bulut sağlayıcıları Amazon Web Services (AWS), Microsoft Azure ve Google Cloud Platform’dur (GCP).
Genel Bulutun Faydaları:
- Dünyanın her yerine dağılmış veri merkezleri ve bulut sağlayıcılarının sunduğu güvenlik önlemleri sayesinde, hizmetlerin kullanılabilirliği güvence altındadır.
- Kullanılan kaynak kadar ödeme yapıldığı “kullandıkça öde” sistemi ve genel ödemeler, siparişlerin zirve yaptığı dönemler gibi zamanlarda her istendiğinde ihtiyaca göre ayarlanabileceği için, neredeyse sınırsız olarak ölçeklendirilebilir.
- En son teknolojiyle donatılmış bir veri merkezi harici olarak kullanılabildiği için, müşterilerin kendi altyapılarını yükseltmelerine gerek kalmaz. Bu nedenle yatırım maliyeti düşüktür.
Genel Bulutun Potansiyel Dezavantajları:
- Depolama konumunun sözleşmeler ile sabitlenmediği durumlarda veri güvenliği konusunda sorun yaşanabilir.
- Ayrıca, altyapının genellikle yabancı olan başka müşterilerle ortak kullanılması gerektiğinden, çok kiracılı bir ortamda gerçekleşen kullanım birtakım belirsizliklere neden olabilir.
- Çok fazla kullanıcıya hizmet verebilmek üzere standartlaştırılmış olan (donanım) altyapı dolayısıyla, bazı kullanıcı talepleri için kişiselleştirme seçenekleri sınırlı olabilir.
- İş açısından kritik önem taşıyan sistemlerde arıza oluşması ve yüksek kullanılabilirlik konseptinin birden fazla lokasyon kullanımını hesaba katmadığı durumlar, iş sürekliliği için risk doğurabilir.
Özel Bulut: Avantajları ve Dezavantajları
Kontrol, güvenlik ve kişiselleştirme isteği, şirketleri kendi bulut ortamlarını kullanmaya yönlendiriyor. Şirketler, hizmetlerin ayrı ve özel bir IT ortamında kendilerine özel olarak sunulduğundan ve yalnızca yetkili çalışanların erişimine açık olduğundan emin olmak istiyor. Özel bulut için ayrıca yaygın olarak “kurum-içi bulut” veya “dahili bulut” ifadeleri de kullanılıyor.
Özel Bulutun Faydaları:
- Mevcut sistemlerle uyumlu olduğu ve yeni sistemlerin eklenmesine elverişli olduğu için yüksek verimlilik sağlar.
- Üçüncü taraflardan bağımsız ve özel bulut hizmetlerine erişim konusunda tam kontrol sunar.
- Güvenlik ve veri koruma kurulumu ve kuralları üzerinde kuruma en üst düzeyde söz hakkı verir.
- Donanım ve sunucu ortamının daha fazla kullanılması sayesinde geleneksel IT altyapılarına kıyasla hatırı sayılır tasarruf potansiyeli sağlar.
Özel Bulutun Potansiyel Dezavantajları:
- IT birimine daha fazla idari iş yükü getirir ve inovasyon geliştirmeleri için daha az zaman kalır.
- Nesnelerin İnterneti (IoT) veya Makine Öğrenmesi (ML) gibi yeni teknolojilerin uygulamaya alınması ve sürdürülmesinin kurum tarafından yapılması gerekir.
- En son güvenlik standartlarını sağlamak için özel ürünler, hizmetler ve kaynaklar gerektirir.
- Altyapı, uygulamaya alma ve bakım için genel buluta kıyasla daha yüksek maliyetler ortaya çıkar.
- AB Genel Veri Koruma Yönetmeliği (GDPR) gibi en güncel veri koruma standartlarıyla uyumluluk sağlaması daha zordur.
- Güvenlik araçları ve ayarları en yüksek standartlarda değilse potansiyel güvenlik riskleri içerir.
Hibrit Bulut: Avantajları ve Dezavantajları
Hibrit bulut, genel bulut sağlayıcıları tarafından kullanıma sunulan bulut platformunun ve hizmetlerinin mümkün olduğunca sorunsuz bir şekilde bir dahili/özel bulutla entegre olduğu bir düzeneği tarif eder. Zaman içinde değiştiği için o andaki gerekliliklere bağlı olarak, iş yükleri ve/veya veriler çeşitli bulut birimleri arasında esnek bir biçimde taşınabilir.
Çoklu bulut yaklaşımları diye bilinen ve her bir bulut ortamının genellikle ayrı olarak yönetildiği yaklaşımların aksine, hibrit bulutun tek bir yönetim platformundan yönetilmesi gerekir. Fakat buradaki güçlük, farklı iş uygulamalarının veya süreçlerinin düzgün bir şekilde ayrıştırılmasıdır. Bu güçlük, bu uygulama ya da süreçlerin veri koruması açısından kritik olup olmadığının belirlenmesi gerektiğinde daha da artar.
Bir hibrit bulutu uygulamaya almak için hem teknolojik açıdan hem de uygulama ve hizmet kullanılabilirliği ve veri işleme ve koruma bakımından sağlam bir kavramsal yaklaşım gerekir.
Hibrit Bulutun Faydaları:
- İyi tasarlanmış hibrit bulutlar temel olarak özel ve genel bulutun en iyi yanlarını bir araya getirir.
- Özel ve genel bulutun bir arada kullanılması sayesinde maksimum esneklik sağlanır.
- Siparişlerde talebe dayalı olarak meydana gelen ani yükselişleri karşılayabilmek için bilgi işlem gücü kolayca artırılabilir.
- Genel bulut hizmetlerinin talebe dayalı olarak kullanılmasıyla maliyetlerin kontrol altında tutulmasına destek sağlanır.
- Özel iş yükleri için özel veya genel bulut kullanımına ilişkin tercih serbestliği bulunur.
- Esneklik ve “talebe bağlı” kullanım kavramı ile hatırı sayılır tasarruflar sağlanır.
Hibrit Bulutun Potansiyel Dezavantajları:
- Bulut modelleri arasındaki yedekliliğin engellenmemesi ya da kaldırılmaması halinde maliyet artışları meydana gelebilir.
- Net bir kullanım kapsamı belirlemeye yönelik kapsamlı bir IT ve iş süreci analizi gerçekleştirilmesi dolayısıyla, başlangıçtaki kavram ve uygulama çabaları potansiyel olarak daha fazladır.
- Karmaşıklık kayda değer ölçüde artabilir ve hiçbir otomasyon veya yönetim aracının kullanılmaması halinde IT kaynaklarının üzerindeki iş yükünü artırabilir.
Hibrit Bulut Kimler İçin Doğru Bir Tercih Olabilir?
Farklı bulut konseptlerinin avantajlarını ve dezavantajlarını karşılaştırırken, hibrit bir yaklaşımın tercih edilmesinin arkasındaki başlıca nedenin esneklik olduğu net bir şekilde görülüyor. Bir kurumun hibrit bulut tercih edip etmemesi çeşitli etkenlere bağlıdır. Şirketin yakın ve orta vadeli stratejik hedefleri nelerdi? Hangi yönetmeliklere uyulması gerekebilir? Çeşitli süreçlerin ve uygulamaların standardizasyon düzeyi ne kadar yüksektir?
Temel olarak, hibrit bulutun aşağıdaki özelliklerdeki kurumlar için iyi bir tercih olduğu söylenebilir:
- Dinamik iş yüklerine adapte edebilecekleri esnek bir bulut yapısına ihtiyaç duyan şirketler,
- Yüksek miktarda veri işlemesi gereken şirketler (örneğin iş zekası (BI) analizi için),
- Geçici uygulamalar kullanan veya yeni uygulamaları hızlıca kullanıma almak isteyen şirketler,
- Çok sıkı yasal yönetmeliklere ve veri koruma yönetmeliklerine tabi olup da esnek genel bulut kaynaklarından ve hizmetlerinden yararlanmak isteyen şirketler,
- Dünya çapında faaliyet gösteren ve bütün alanlarında ayrı bir özel bulut veya veri merkezi işletmek istemeyen şirketler,
- Hiçbir şeyi aceleye getirmek istemeyen ve iş yüklerini buluta aşamalı olarak taşımayı tercih eden şirketler.
Hibrit Bulut İçin Uygulama Senaryoları
Esneklik düzeyinin yüksek olması dolayısıyla, hibrit bulut çok çeşitli kullanım durumlarına uygundur. Örneğin:
Değişken ve Artan İş Yükü
İş uygulamaları dinamik bir şekilde gelişir. Artan iş yüklerine hazırlıklı olmak için, iş yükü değişen veya artan hizmetlerin genel bulutta işletilmesi önerilir. Daha stabil, tutarlı veya veriye duyarlı iş yükleri (örneğin üretimdeki temel değer süreçleri) daha ziyade özel bulutlara veya kurum-içi operasyona uygun olabilir.
Büyük Verinin İşlenmesi
Bir şirket büyük veri analizi yaptığında, tam hacmin tahmin edilmesi zor olabilir. Bunun çözümü, genel bulutun hızlı bir şekilde ölçeklendirilebilen kaynaklarından yararlanmak ve gizli veya hassasiyet düzeyi yüksek olan bilgileri (örneğin bordro için) özel bulutta tutmak olabilir.
Geçici veya Yeni Uygulamalar
Eğer bir uygulama yalnızca geçici olarak kullanılıyor veya yeni bir şey denenmek isteniyorsa, hibrit bulut yaklaşımı, önceden taahhütte bulunmaya veya yalnızca kısa bir süre için gerekli olabilecek araçlara yatırım yapmaya gerek olmadan genel bulut kaynaklarının esnek bir şekilde atanabilmesini sağlar.
Yasal Yönetmelikler
Bazı sektörler her zaman katı veri koruma koşullarına tabi olmuştur. Avrupa Birliği’nde Genel Veri Koruma Yönetmeliği’nin (GDPR) uygulanmaya başlanmasından bu yana, neredeyse her şirket bu durumdan etkilendi. Dünyanın başka yerlerindeki yönetmeliklerle de başa çıkmak zorunda olan global oyuncular, verilerin özel ve genel ortamlar arasında dağıtılabildiği bir hibrit bulut stratejisinin çok faydasını gördüler.
Buluta Aşamalı Geçiş
Eğer bir şirket henüz genel bulut kullanmamışsa, personel ve maliyetlerin yanı sıra riskin en aza indirilmesi de göz önünde bulundurularak aşamalı taşıma seçeneği tercih edilebilir. Örneğin hassas uygulamalar için küçük bir özel bulut kurulabilir ve bazı tanımlanmış iş yükleri genel buluta kaydırılabilir. Çevikliği artırmak için ihtiyaç doğrultusunda ilave genel bulut kaynakları ve hizmetleri de bağlantılı hale getirilebilir.
Dikkate Alınması Gereken Güvenlik Konuları
Bir hibrit bulutla, şirketler genellikle güvenlik üzerinde “sadece” genel bulut kullanmaya kıyasla daha fazla kontrol sahibi olduklarını hissederler, çünkü gizli bilgileri depolayacakları veya hassas uygulamaları çalıştıracakları yeri seçebilirler. Arayüz sayısı ideal olarak mümkün olduğunca düşük tutularak gereksiz güvenlik riskleri veya karmaşıklığın artması önlenir. Bununla birlikte, gerekli durumlarda konteyner teknolojisi veya şifrelenmiş API arayüzleri üzerinden güvenli bir birlikte çalışma sağlamak iyi bir seçenek olabilir.
Bütünüyle bakıldığında, bir hibrit bulut stratejisi güvenlik alanında da avantajlar sağlar, çünkü şirketler hem ayrı bir şekilde kurulmuş hem de ağ bağlantılı olan bir IT mimarisinden faydalanırlar. Bu, veri sızıntısı riskini azaltır ve aynı zamanda bulut yapısı ihtiyaç doğrultusunda esnek bir şekilde genişletilebilir.
Hibrit Bulut İçin Nasıl Bir Yol İzlemek Gerekir?
IT ortamlarının karmaşıklığı istikrarlı bir şekilde artmaya devam ediyor ve hatta bulut yapıları bu yükü daha da artırıyor. IT departmanları talepkar iş birimlerinin, en son teknolojiyi kullanan çözümlerin ve hizmetlerin en yüksek güvenlik standartlarıyla ve kullanıcı rahatlığından taviz verilmeden sunulmasına ilişkin muazzam beklentilerini hissediyorlar. Bu da nihai olarak projelere öncelik verilmesine ve bazen de hiçbir inovasyon yapılmamasına yol açıyor.
Hem SAP çözümleri alanında hem de dünyanın çeşitli yerlerinde bulunan, otomasyon düzeyi yüksek, birinci sınıf veri merkezlerinin işletilmesi konusunda onlarca yıllık deneyime sahip güvenilir bir iş ortağı, inovasyonlarla ve başka hibrit bulut projelerinden elde etmiş olduğu deneyimlerle şirketinize katkıda bulunarak IT ekiplerinizin omuzlarındaki yükü biraz hafifletebilir.
NTT DATA Business Solutions olarak, özel bulutlarımızda yüzlerce müşteri ortamı işletmekle kalmıyor, genel bulut hizmetlerini hem bize, size veya üçüncü taraflara ait olan herhangi bir bulutla hem de kurum içi ortamda birleştirebiliyoruz. Bize desteğe ihtiyaç duyduğunuz alanları anlatın, size ihtiyaçlarınıza özel bir hibrit bulut konsepti tasarlayalım!
Yönetilen Bulut Hizmetlerimiz hakkında daha ayrıntılı bilgi edinin