Jednolity Plik Kontrolny – najczęściej zadawane pytania
JPK co to jest?
Jednolity Plik Kontrolny (JPK; ang. Standard Audit File-Tax) to zbiór danych usystematyzowanych według stworzonego przez Ministerstwo Finansów schematu obejmującego informacje o operacjach gospodarczych przedsiębiorstwa w danym okresie czasu. Ministerstwo przygotowało siedem struktur plików które obejmują
- księgi rachunkowe (JPK_KR),
- wyciąg bankowy (JPK_WB),
- magazyn (JPK_MAG),
- ewidencje zakupu i sprzedaży VAT (JPK_VAT),
- faktury VAT (JPK_FA),
- podatkową księgą przychodów i rozchodów (JPK_PKPIR)
- ewidencję przychodów (JPK_EWP).
Przepisy o korzystaniu z JPK są wzorowane na podobnych rozwiązaniach obowiązujących w szeregu krajów europejskich i mają na celu ułatwienie procesu kontroli przedsiębiorstw, zmniejszenie ich uciążliwości oraz ograniczenie kosztów.
Wprowadzenie JPK wynika z przepisów ustawy z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r. poz. 1649).
Warto zaznaczyć, że istnieją dwa obowiązki odnoszące się do JPK. Pierwszy dotyczy konieczności dostarczenia całości danych z poszczególnych struktur na żądanie organu kontroli skarbowej, drugi comiesięcznego dostarczania struktury JPK_VAT – w tym wypadku bez wezwania.
JPK wymaga bezpośredniego eksportu danych z systemów informatycznych przedsiębiorstw. Obowiązek JPK nie dotyczy podmiotów, które nie prowadzą ksiąg rachunkowych przy użyciu programów komputerowych.
JPK od kiedy obowiązuje?
Nowelizacja ustawy Ordynacja podatkowa przewiduje konkretne terminy wprowadzenia obowiązku przygotowywania JPK dla poszczególnych grup przedsiębiorstw i płatników VAT.
- Od 1 lipca 2016 roku dla dużych przedsiębiorstw (w rozumieniu Ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej – Dz.U. z 2015 r. poz. 584 ze zm.).
- Od 1 lipca 2018 roku dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw.
Terminy te nie dotyczą struktury oznaczonej jako JPK_VAT. W jej przypadku obowiązek comiesięcznego dostarczenia pliku obejmować będzie:
- Od 1 lipca 2016 roku dla dużych przedsiębiorstw.
- Od 1 stycznia 2017 roku dla małych i średnich przedsiębiorstw.
- Od 1 stycznia 2018 roku dla mikro przedsiębiorstw.
Interpretacja Ministerstwa Finansów z dnia 20 czerwca 2016 roku stwierdza, że powyższe kryteria określające kolejne etapy wprowadzania JPK dla różnej wielkości podmiotów odnoszą się także do zobowiązanych do prowadzenia ewidencji płatników VAT nie posiadających statusu przedsiębiorcy. Decydująca jest przy tym wielkość prowadzonej działalności gospodarczej, a nie status przedsiębiorcy.
Należy zauważyć, że zgodnie z informacjami pochodzącymi z Ministerstwa Finansów, nie przewiduje się możliwości przesunięcia powyższych terminów.
JPK kogo dotyczy?
Przepisy o JPK z założenia dotyczą wszystkich grup przedsiębiorców określonych w Ustawie z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 584 ze zm) oraz podatników VAT, którzy nie posiadają statusu przedsiębiorcy. Warto też zaznaczyć, że Jednolity Plik Kontrolny dotyczy również podmiotów niemających w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności, a zarejestrowanych w Polce jako podatnicy VAT.
Różnice pomiędzy poszczególnymi grupami przedsiębiorców dotyczą jedynie terminów wprowadzenia obowiązku dostarczania JPK – patrz JPK od kiedy obowiązuje?
JPK obowiązuje jedynie tych przedsiębiorców i płatników VAT, którzy prowadzą elektroniczne księgi podatkowe.
Kiedy JPK mają wprowadzić podmioty nie posiadające statusu przedsiębiorców?
Zgodnie z interpretacją Ministerstwa Finansów z dnia 20 czerwca 2016 roku, dotyczącą okresów przejściowych dla podatników VAT zobowiązanych do prowadzenia ewidencji, a nie posiadających statusu przedsiębiorcy należy stwierdzić, że podatnicy Ci są traktowani tak samo jak przedsiębiorcy, a rozróżnienie miedzy nimi dokonywane jest zgodnie z przepisami określającymi wielkość przedsiębiorstw w Ustawie z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 584 ze zm).
Przykładowo oznacza to, że podatnik VAT nie będący przedsiębiorcą, zatrudniający średniorocznie w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych do 9 pracowników oraz osiągający roczny obrót nie przekraczający równowartości 2 milionów euro, lub którego sumy aktywów bilansu na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości 2 milionów euro, jest traktowany jako mikro-przedsiębiorca, w związku z czym przepisy o JPK obejmą go od 1 lipca 2018 roku.
JPK jak wysłać?
Dostarczenie postaci elektronicznej ksiąg podatkowych i dowodów księgowych (czyli plików JPK) na żądanie organów podatkowych i organów kontroli podatkowej odbywać się może za pomocą komunikacji elektronicznej lub też na informatycznym nośniku danych (np. płyta DVD, pen drive).
Z kolei comiesięczne dostarczanie plików JPK_VAT odbywać się może jedynie poprzez kanały komunikacji elektronicznej, tzw. bramki, udostępnione przez Ministerstwo Finansów.
Przekazywanie plików musi się odbywać z zapewnieniem odpowiedniego bezpieczeństwa, wiarygodności i niezaprzeczalności danych.
Do przesyłania comiesięcznych zestawień JPK_VAT oraz pełnego zbioru JPK Ministerstwo Finansów uruchomiło specjalny interfejs na swoich stronach internetowych. Należy przy tym zaznaczyć, że nie ma możliwości przesyłania Jednolitych Plików Kontrolnych za pośrednictwem poczty elektronicznej. Dane wysyłane przez interfejs MF muszą być skompresowane i zaszyfrowane.
JPK jakie dane?
Jednolity plik kontrolny obejmuje siedem struktur plików przygotowanych przez Ministerstwo Finansów. Są to:
- księgi rachunkowe (JPK_KR),
- wyciąg bankowy (JPK_WB),
- magazyn (JPK_MAG),
- ewidencje zakupu i sprzedaży VAT (JPK_VAT),
- faktury VAT (JPK_FA),
- podatkową księgą przychodów i rozchodów (JPK_PKPIR)
- ewidencję przychodów (JPK_EWP).
Dane zawarte w Jednolitych Plikach Kontrolnych obejmują informacje o operacjach gospodarczych wykonanych przez dane przedsiębiorstwo w określonym okresie. Ministerstwa Finansów zapewnia, że wszystkie przekazane informacje będą odpowiednio zabezpieczone przed kradzieżą, i nie dostaną się w niepowołane ręce.
JPK – Czy przedsiębiorcy prowadzący księgi rachunkowe muszą generować wszystkie siedem struktur.
Nie. Obowiązek tworzenia jednolitych plików kontrolnych, dotyczy wyłącznie tych ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych, których organy podatkowe mogą od podatników żądać. Ponieważ Przedsiębiorstwa prowadzące księgi rachunkowe nie są zobowiązane do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów oraz ewidencji przychodów, nie muszą ich generować.
JPK jakie firmy obejmuje?
Jednolity Plik Kontrolny obejmuje wszystkich przedsiębiorców oraz płatników VAT nieposiadających statusu przedsiębiorcy, którzy prowadzą elektroniczne księgi rachunkowe.
Czy JPK obejmuje mikroprzedsiębiorstwa?
Tak. Obowiązek przekazywania JPK na żądanie organów kontrolujących obejmuje mikroprzedsiębiorstwa od 1 lipca 2018 roku. Wyjątkiem jest obowiązek comiesięcznego przekazywania pliku JPK_VAT, który obejmie mikroprzedsiębiorstwa od 1 stycznia 2018 roku.
Czy JPK obejmuje małe przedsiębiorstwa?
Tak. Obowiązek przekazywania JPK na żądanie organów kontrolujących obejmuje małe firmy od 1 lipca 2018 roku. Wyjątkiem jest obowiązek comiesięcznego przekazywania pliku JPK_VAT, który obejmie małe przedsiębiorstwa od 1 stycznia 2017 roku.
Czy JPK obejmuje średnie przedsiębiorstwa?
Tak. Obowiązek przekazywania JPK na żądanie organów kontrolujących obejmuje średnie przedsiębiorstwa od 1 lipca 2018 roku. Wyjątkiem jest obowiązek comiesięcznego przekazywania pliku JPK_VAT, który obejmie średnie przedsiębiorstwa od 1 stycznia 2017 roku.
Czy JPK obejmuje duże przedsiębiorstwa?
Tak. Obowiązek przekazywania JPK na żądanie organów kontrolujących obejmuje duże przedsiębiorstwa od 1 lipca 2016 roku. Obowiązek ten obejmuje także comiesięczne dostarczanie do organów kontroli pliku JPK_VAT.
Czy JPK obejmuje gminy?
Tak. Zgodnie z interpretacją Ministerstwa Finansów z 20 czerwca 2016 roku obowiązkiem dostarczania JPK objęte zostały też samorządy. Terminy wprowadzenia obowiązku są przy tym takie same jak w przypadku przedsiębiorstw – rozróżnienie oparte jest o kryteria wielkości prowadzonej działalności – tj. ilość zatrudnionych pracowników, wysokość obrotu i wartość posiadanych aktywów.
Czy JPK obejmuje stowarzyszenia i fundacje?
Tak. Dotyczy to także stowarzyszeń zarejestrowanych w KRS i nie prowadzących działalności gospodarczej. Zgodnie z Interpretacją ogólną dotyczącą stopniowego wprowadzenia JPK z 20 czerwca 2016 roku obowiązek ten zostanie wprowadzony w terminach takich jak w przypadku przedsiębiorstw. Okresy przejściowe z kolei będą ustalane na podstawie rozmiarów prowadzonej działalności – na tych samych zasadach, na jakich rozróżnia się mikro, małe, średnie i duże przedsiębiorstwa.