NTT DATA Business Solutions
Martijn van Giessel | May 25, 2023 | 7 min.

Waarom ik deze zomer plastic ga vissen op de Linge

Wat plastic vissen op de Linge te maken heeft met de nieuwe CSRD-wetgeving waar bedrijven vanaf 2024 aan moeten voldoen? Dat het jou als organisatie een perspectief biedt waarin je niet alleen duurzamer gaat werken en het verschil kan maken in de klimaatcrisis, maar ook winst boekt en commercieel aantrekkelijker wordt voor de komende generaties. In dit blog schetst Martijn van Giessel de toekomst.

Is het lekker weer? Dan pakt mijn zoon van 11 zijn kano, steekt hij de weg over en vaart hij de Linge op. Niet alleen voor zijn plezier. Hij peddelt ook met een missie. Terwijl hij geniet, haalt hij plastic uit de rivier. Want: “Het is ongelofelijk hoeveel troep mensen in het water gooien, pap! Straks raakt een eend erin verstrikt.”

Hij is niet het enige kind wat zich druk maakt om zwerfvuil en het milieu. Gen Z en Millennials zijn bewuster bezig met het klimaat dan de generaties ervoor en intrinsiek gemotiveerd om het ‘juiste’ te doen. En dat begint voor hen al bij alledaagse kleine dingen, zoals plastic vissen, vrijwilligerswerk, of vuil prikken langs de weg. Of zoals Forbes laatst kopte: ‘Gen Z is emerging as the sustainability generation’. Dat zie ik in die van mij zéker terug. Deze generatie houdt het niet bij dromen, maar wíl en gaat het verschil maken.

Gen Z betaalt liever niet voor duurzaamheid

Het levende bewijs dat tijden en ook de mindset van onze maatschappij veranderen, vist afval uit de Linge en wil eendjes redden van de plastic soep. Een druppel op een gloeiende plaat zou je denken, maar het gaat hier om een hele generatie die veel bewuster is van de eigen voetafdruk. Het harde bewijs ervoor zie je ook terug in allerlei onderzoeken. Deloitte bevroeg bijvoorbeeld meer dan 2.000 consumenten voor haar Conscious consumerism-rapport over hun aankoopgedrag. De conclusie? Acht op de tien Gen Z’ers en Millennials koopt het liefst iets van een duurzaam merk. Alleen… ze willen – of liever kunnen – er niet meer voor betalen dan voor een regulier merk. En daar wringt het. Want we weten allemaal dat sustainable produceren over het algemeen nou eenmaal duurder is dan reguliere productie. Toch hoeft dat niet zo te blijven.

Van dure bio-artikelen naar betaalbare producten

Neem bijvoorbeeld biologische producten. In het begin van de 2000’s was een bezoek aan de Ekoplaza vooral voorbehouden aan de ‘happy few’. Tweeverdieners, yuppen – of zoals ze nu heten: havermelkelite. Dat werk. Maar, door de omslag in het duurzaamheidsdenken werd de markt groter en schaalbaarder en konden deze producten efficiënter en goedkoper de markt op. Nu vind je in elke supermarkt schappen met bioproducten terug voor een redelijke prijs. Ik voorspel dat dit mechanisme zich ook laat vertalen naar andere industrieën en branches. Met de nieuwe CSRD-wet van de EU op de achtergrond als katalysator.

In dit blog lees je precies wat CSRD inhoudt en hoe technologie kan helpen om eraan te voldoen

CSRD een kostenpost? Think again

Ik hoor je denken:

Uhm, Martijn, volgens mij gaat de CSRD productiekosten en productprijzen juist omhoog stuwen.

Klopt.

De komst van de CSRD zal in eerste instantie een kostenpost worden voor organisaties. Sowieso om alle data die je nodig hebt voor de rapportage uit allerlei bronnen en systemen te halen. En ook om de rapportage – die volgens een voorgedefinieerd stramien moet worden opgeleverd – in elkaar te zetten en akkoord te laten verklaren door een accountant.

Wat ook geld gaat kosten, is wanneer bij het analyseren van cijfers blijkt dat er bijvoorbeeld in bepaalde onderdelen van je supplychain veel Co2 wordt uitgestoten. Of dat je te veel plastic gebruikt bij verpakkingsprocessen. Of te veel verspilling in je vers-warehouse hebt. Want dat moet op termijn allemaal geoptimaliseerd worden. Het is namelijk niet ondenkbaar dat belastingen of boetes op uitstoot, te veel plastic, energieverbruik of verspilling in de toekomst hoger gaan worden of wetgeving op dit soort onderdelen nóg strenger.

Waarom CSRD op termijn kosten bespaart

Dus, het antwoord is ja. De CSRD gaat organisaties geld kosten. Maar ik zie ook kansen. Ik denk dat deze verplichte rapportage over je impact op mens en milieu gaat zorgen voor inzichten waarmee processen in je bedrijf juist efficiënter, schoner en ook kostenbesparend zullen worden.

Wat je daarvoor nodig hebt? De juiste software en een paar knappe koppen die alle data die je uit verschillende bronnen trekt voor de CSRD-rapportage kan analyseren en vervolgens omzetten in inzichten die je efficiëntere en zuinigere processen opleveren.

Wat dat betreft biedt de CSRD niet alleen de kans om het als bedrijf ‘beter’ te doen op het gebied van duurzaamheid. Maar ook wat betreft kostenbesparing. En dat betekent dat duurzaam werken en commercieel succesvol zijn hand in hand kunnen gaan.

Winst boeken en sustainable zijn? Kan gewoon!

Iedereen met een beetje zakelijk instinct wil ook graag weten wat het inbedden van sustainability onder de streep oplevert. Kort door de bocht: toekomstig bestaansrecht. Door écht duurzaam te werken, ben je op de lange termijn aantrekkelijker als bedrijf – zeker voor nieuwe generaties aan consumenten die keuzes maken op basis van persoonlijke overtuigingen op het gebied van duurzaamheid en sociale impact.

Die waarde vertaalt zich ook door naar bijvoorbeeld investeerders die zich steeds meer richten op duurzame investeringen. Twijfel je of winst boeken en sustainable produceren samengaan? Dan raad ik je aan om het verhaal van outdoormerk Patagonia onder de loep te nemen. Dat verklaarde zichzelf – ondanks dat het bedrijf zichzelf heeft ‘weggegeven’ aan een fonds tegen klimaatverandering – onlangs nog tot ‘unsustainable’ brand, omdat het vindt dat het eigen milieuactivisme nog niet ver genoeg gaat.

Software als basis voor een duurzamere supply chain

Duurzamer werken. Efficiënter werken. Kosten besparen. En, een toekomstbestendig duurzaam bedrijf bouwen waar mijn zoon en de rest van zijn generatie straks – als hij het niveau zakgeld is ontstegen – warm voor lopen. Dat begint dus onder meer met de CSRD en alle data die je voor die rapportage nodig hebt. En daar kan míjn generatie, Gen X, dan weer een steentje aan bijdragen. Met een kano de Linge op om eenden te redden? Dat zie ik mezelf niet zo snel doen. Maar vanuit mijn rol als consultant kan ik wél bijdragen aan oplossingen die duurzamere supplychains mogelijk maken.

Om te voldoen aan de CSRD moet je straks rapporteren over meer dan – hou je vast – 1.000 requirements… Dat zijn dus meer dan 1.000 vragen waar je antwoord op moet geven. De data die je nodig hebt om al die vragen te beantwoorden, zit in allerlei datapunten verdeeld over je organisatie.

Samen met collega’s werk ik daarom aan een software-oplossing waarmee we alle data die je nodig hebt, kunt onttrekken uit diverse bronnen. Dat kan gaan om data uit je ERP-systeem, gegevens over je productfootprint, Excelbestanden, informatie uit je HR-systeem over je sociale impact en personeelsbestand en meer.

Waar we tegenaan lopen bij die al datapunten? In veel gevallen moeten die data verrijkt worden om te kunnen voldoen als antwoord in de CSRD. Want de vragen vanuit de EU zijn simpelweg te gedetailleerd om dat een-op-een te kunnen doen.

Daarom gaan we in onze oplossing – die we CSRD-as-a-service hebben gedoopt – al die datapunten verwerken en plotten op processen in organisaties. De applicatie loopt je dan per punt door een workflow heen om de data correct in te vullen en te verrijken en vervolgens de vragen volledig te kunnen beantwoorden.

En dat verplichte stramien voor rapportage? Ook daar helpt onze oplossing je mee. Want die koppelen we aan een rapportagetool waardoor alles relatief eenvoudig in een document gegoten kan worden.

Breng KPI’s over kosten en duurzaamheid samen

Martijn, waar zit dan de kostenbesparing en efficiëntieslag in mijn processen waar je het over had?

Die data die je verrijkt met de CSRD-as-a-service-applicatie levert je niet alleen een rapportage voor je accountant en de EU op. Doordat er zo enorm veel data wordt opgevraagd, heb je eigenlijk goud in handen. Want met al die informatie kun je KPI-dashboards creëren voor je bedrijf. En daarin hoef je niet alleen maar duurzaamheidspunten aan te wijzen. Want combineer je de gegevens van onze CSRD-applicatie met andere business intelligence-rapportages, dan opent zich een wereld van inzichten. Je zou zelfs bepaalde outliers in een proces waar KPI’s over kosten en duurzaamheid samenkomen, kunnen identificeren waarmee je écht het verschil kan maken qua optimalisering.

Heb jij de juiste data in handen om te voldoen aan de CSRD?

We delen graag onze kennis met jou zodat je CSRD-ready wordt. Niet alleen om te zorgen dat die accountant je verslag goedkeurt. Maar ook om te zorgen dat je accurate data hebt om je bedrijfsvoering mee te verduurzamen. Want uiteindelijk is dát waar het om draait met de CSRD.

Bekijk onze CSRD pagina

Plastic vissen op de Linge: laat ik toch het goede voorbeeld geven

Om dan terug te komen op het verschil willen maken, hoe klein je impact ook is… Hoewel de CSRD op dit moment met best veel gemor ontvangen wordt onder bedrijven, omdat het nou eenmaal veel administratieve rompslomp gaat opleveren, moeten we het zien als een kans. Want net als bij Gen Z – die door hun collectieve motivatie om iets ‘goeds’ te doen met vele initiatieven een groot verschil maken – kan de komst van de CSRD ervoor zorgen dat al die afzonderlijke rapportage-inspanningen van bedrijven samen veel impact hebben op de wereld. En dan krijg je – als je het slim aanpakt – ook nog eens inzichten om winst te boeken en kosten te besparen op de koop toe.

En nu ik mijn verhaal afsluit met een statement waarin ik aangeef dat alle kleine beetjes samen veel effect hebben, denk ik dat het tijd wordt om mijn kano te pakken. Want die zoon van mij? He is on to something! Als je me zoekt: ik ben plastic vissen op de Linge.

Plasticvissen: hoe het verder ging…

Voor World Cleanup Day lieten we ons inspireren door het verhaal van Martijn en zijn zoon. Want ook wij geloven dat kleine stapjes in de goede richting het halve werk is wanneer het gaat om duurzaamheid. We verplaatsten het vissen op plastic op De Linge naar De Dieze in de binnenstad van ’s-Hertogenbosch waar ons Benelux-kantoor gevestigd is. En uiteraard mocht de inspiratie van de actie – Rohan – ook mee! Drie dagen lang visten 6 teams met meer dan 35 deelnemers op plastic en ander afval met als resultaat: 148 kg aan troep dat we uit het water en van de oevers haalden. De buit? Naast fietsen en plastic afval, visten we ook een knuffelkonijn, brommerhelm, luchtbed, stoel, een tennisbal en een nep-ei uit het water. De conclusie? Volgend jaar doen we dit zeker weer!

Meer weten?

Ben je benieuwd naar de kansen en mogelijkheden van de CSRD en hoe je daar als bedrijf efficiënt over kan rapporteren en waarde kan creëren voor je organisatie? Ik vertel er graag meer over tijdens een vrijblijvend gesprek of een CSRD-workshop. Vul het formulier in en we nemen zo snel mogelijk contact met je op.

Martijn van Giessel

Martijn van Giessel

Consultant Food & Agriculture

Andere interessante blogs